Şehirlerde park ve bahçelerde genleri ile oynanmış halini görmüş olsanız da Karadeniz Bölgesi’nin “bahar müjdecisi” olduğu kadar, fındıklıkların veya çay bahçelerinin her yanında görebileceğiniz Mart çiçekleri (Çuha) ile Arı’ların öyküsü varmış meğer, bu yaşıma kadar duymamıştım. Fındıklıklarda kendiliğinden yayılan mart çiçeklerinin fotoğraflarını çekerken, yeğenim bu çiçeklerle arıların küs olduklarını söyledi. O da bu Mart çiçeklerinin kendini beğenmiş olmasından kaynaklanıyormuş meğer.
Bizim Keltemel adını verdiğimiz fındıklıkta bolca vardır mart çiçeklerinden, Mart ayında açtıkları için de Karadeniz’de adı “mart çiçeği” olarak bilinen Çuha çiçeklerine arılar konmazmış meğer. Bunu bilmiyordum, çok okuyan ve anlatılanları hiç unutmayan ve sürekli gülecek bahaneleri olan yeğenim Macide ile mart çiçeklerinin bol olduğu yerdeyiz. Ben fotoğraf çekerken, “Arı’larla küsdür o mart çiçekleri dayı” dedi. Hiç böyle güzel çiçeklere arı konmaz mı diye düşündüm bir an, sonra çaktırmadan dikkatle izlemeye koyuldum. Arı vızıltısı duyunca da onu takip etmeye başladım, çok küçük yabani çilek çiçeklerine konuyor ama gerçekten arı mart çiçeğine konmuyor. “neden küsmüşler peki” diye sordum Macide’ye, hem nerden bildiğini sordum tabi. Dedesi Ori Mustafa Baytürk anlatmış ona da, Arılarla mart çiçeğinin neden küs olduklarını.
Öykü bu ya güya soğuk kış günlerinin geride kalması ile doğaya yayılan arılar, güzelliğinin farkında olan ve bunun havasını atan mart çiçekleri, kendini beğenmiş, böbürlenmeyi seven yapısı ile Arı’ya, “Ben olmasam sen bir işe yaramazsın ve bende o kadar çok polen var ki, ben olmasam sen yaşayamazsın” diye laf etmiş, bunun üzerine Arı tavrını koymuş, gururu kırılmış tabi ve Mart çiçeğine dönüp, “sen mi bana hava basıyorsun, sana minnet edip, sana konacağıma gider on tane başka çiçek gezer, sana minnet edeceğime gider onlara konarım da sana konmam, kendini beğenmiş sende” diye söylenip, nesline de Mart çiçeklerine konmayı yasaklamış. İşte o gün bu gündür Arılar, mart çiçekleri (Çuha)ne konmazmış.
İlginç bir öyküydü, hoşuma da gitmişti tabi, daha bir özenle neredeyse Mart çiçeği tarlası olmuş Yakup amcanın fındıklığına geçtim ve Arı’ları izlemeye koyuldum. Arının biri geliyor mart çiçeğinin üzerinden geçiyor, yanındaki kendisini eğleyemeyecek bir çiçeğe konuyor ama Çuha çiçeğini es geçiyor, bu bir iki üç derken, hani diyorum kendi kendime “bu arı konmadı ama başka bir arı mutlaka konar” ama yok, kaç tane arı gözlemlediysem hiçbir tanesi konmadı. Ha bir ara bir tanesi beyaz bir mart çiçeğine koydu ama anında kalktı, belki de çiçeğe nazire yapmak içindi, onu anlayamadım. 
Mart çiçeklerini çocukluk yıllarımız da toplar yerdik biz, bir baktım Macide de bu çiçekleri ağzına dizmiş, yiyecek sanıyorum ama yok o 5-6 çiçeği sıralı bir şekilde dudaklarının arasına almış, üfleyerek mızıka çalıyor. Ben onu da bilmiyordum bu kez bende topladım o çiçeklerden ve üfleyerek Macide ile küçük bir müzik grubu oluşturduk. Nefesi kontrollü kullanarak çaldık bir süre ama yorulunca bıraktık Mart çiçeği müziğini. Tam çocukça bir şey oldu ama çok da hoşuma gitti hani. Bunu da Macide’ye çaktırmadım tabi. Ardından ben yine Arıları izlemeye koyuldum ve öylesine kendimi vermişim ki, yeğenim Macide’nin bana seslendiğini hatta beni bırakıp eve çıktığını bile fark etmemişim.
Ha öyküsü bir tarafa gerçekten de Arılar, Mart çiçeklerine neden konmuyor. Mart çiçeklerinin çiçek özünün bulunduğu kısım çok dar ve uzun olunca Arılar, bu çiçeğin “bal”lı kısmına ulaşamıyor ve boşa zaman harcamıyor anlayacağınız. Sadece güzel görüntüleri değil tabi Doğa’nın canlanmasının haberciliği de değil Mart çiçeklerinin insan sağlığı üzerinde de Spazm çözücü, yatıştırıcı ve rahatlatıcı özelliğinin yanında migren ağrıları için de olumlu etkileri var.
Çuha çiçeklerini toplayıp, Kurutun
Çuha çiçekleri kuruduktan sonra, bu kez şifa vermeye başlar. Bunu için çiçekleri parçalara ayırarak kurutup bir kavonazda saklamanızı öneriyoruz. Daha sonra sıra çuha çiçeği çayı yapmaya geliyor. Kurumuş çiçeklerden bir ya da iki tatlı kaşığı alıp, bir bardak kaynar suda 15- 20 dakika demlendirip içiyorsunuz. Günde iki ya da üç kez içebilirsiniz. Spazm çözücüdür, yatıştırıcı ve rahatlacıdır, migren ağrılarını azaltır.
Mart Çiçeği (Çuha Çiçeği)
Anayurdu Çin’dir. Memleketiyse Karadeniz Bölgesi’nde fındıklık ve arazilerde tür……………yazının devamı için tıklayın
karadenizolay 